Darłowo, 28 sierpnia 2019 roku
W niedzielę 1 września, podczas obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej na Placu Piłsudskiego w Warszawie wystąpienia wygłoszą prezydenci: Polski – Andrzej Duda, Niemiec – Frank-Walter Steinmeier i USA – Donald Trump.
W powiecie sławieńskim obchody 80-tej Rocznicy Wybuchu II Wojny Światowej rozpoczną się o godz. 9 – uroczystą Mszą Świętą w Kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Sławnie w intencji Bohaterów Kampanii Wrześniowej. Po mszy nastąpi złożenie kwiatów pod Pomnikiem Poległych Żołnierzy na cmentarzu komunalnym w Sławnie, a następnie odbędzie się Spotkanie Kombatantów oraz zaproszonych gości. II wojna światowa – największa wojna światowa w historii trwająca od 1 września 1939 do 2 września 1945 (w Europie do 8/9 maja 1945). Jej teatr działań wojennych objął prawie całą Europę, wschodnią i pd-wsch Azję pn. Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Pn. i Pd. oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln walczyło z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi. Za datę rozpoczęcia wojny przyjmuje się 1 września 1939 r. –agresję Niemiec na Polskę. 3 września 1939, po zignorowaniu przez III Rzeszę ultimatum w sprawie bezzwłocznego wycofania wojsk z Polski, Wielka Brytania i Francja wypowiedziały wojnę III Rzeszy. W historiografii ZSRR i współczesnej rosyjskiej używane jest pojęcie tzw. wielkiej wojny ojczyźnianej trwającej od 22 czerwca 1941, czyli od ataku III Rzeszy na ZSRR do 9 maja 1945– powtórzonej kapitulacji III Rzeszy w Berlinie, w/g czasu moskiewskiego. Historiografia sowiecka i rosyjska odrzuca bowiem udział ZSRR w wojnie po stronie III Rzeszy w latach 1939-41 – od paktu Ribbentrop – Mołotow z 23 sierpnia 1939 i niemiecko –sowieckiego traktatu o rozbiorze ziem polskich i ustaleniu granicy niemiecko – sowieckiej z 28 września 1939. Fałszujący historię sowieci pomijają agresję ZSRR na Polskę, wojnę zimową, przeciw Finlandii, okupację krajów bałtyckich i Besarabii do czasu ataku III Rzeszy na ZSRR. . Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny przeciwko państwom Osi 7 grudnia 1941 w konsekwencji japońskiego ataku na bazę amerykańskiej marynarki wojennej w Pearl Harbor i wypowiedzeniem wojny USA przez Japonię, a następnie 11 grudnia 1941 przez III Rzeszę. II wojnę światową zakończyły: podpisanie 7 maja 1945 w Reims aktu bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy, z wejściem w życie 8 maja 1945, które zakończyło działania wojenne w Europie i akt bezwarunkowej kapitulacji Japonii podpisany 2 września 1945 na pokładzie pancernika USS Missouri w Zatoce Tokijskiej, który definitywnie zakończył działania wojenne II wojny światowej.
Agresja III Rzeszy i ZSRR na Polskę
1 września 1939 III Rzesza w porozumieniu ze Związkiem Sowieckim dokonała zbrojnej agresji na Polskę na całej długości granicy międzypaństwowej. Symbolicznymi miejscami rozpoczęcia wojny były bombardowanie Wielunia i jego mieszkańców, przeprowadzony przez eskadrę 4 Floty Powietrznej feldmarszałka Wolframa Richthofena, ostrzał Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte przez pancernik „Schleswik – Holstien” i Obrona Mostów Tczewskich. Agresja wzdłuż całej granicy niemiecko-polskiej nastąpiła zgodnie z dyrektywami Hitlera. W chwili wybuchu wojny Polska miała zawarty układ sojuszniczy z Francją z 1921 r., układ sojuszniczy z Wielka Brytanią z 25 sierpnia 1939 r. oraz sojusz z Rumunią (obowiązujący jednak tylko w przypadku ataku ze strony Związku Radzieckiego). Niemcy były powiązane paktem antykominternowskim z Japonią i Włochami oraz układem ze Związkiem Radzieckim (pakt Ribbentrop- Mołotow) z 23 sierpnia 1939 r., który de facto dzielił Europę Środkową na strefy wpływów obu państw i dawał Niemcom wolną rękę w wojnie z Polską. Formalnie wojna nabrała charakteru światowego z chwilą wypowiedzenia jej Niemcom przez Wielką Brytanię i Francję 3 września 1939. Wraz z Wielką Brytanią do wojny przystąpiły Indie i główne państwa Wspólnoty Brytyjskiej Australia i Nowa Zelandia oraz Kanada. Oficjalnie po stronie Niemiec do wojny nie przyłączyły się na tym etapie jednak ani Włochy, ani Japonia. Neutralność zachowały Węgry i Rumunia. Do niemieckiego ataku na Polskę przyłączyła się natomiast Słowacja, która w liczbie 50 tys. żołnierzy wkroczyła do Polski kilka godzin po Niemcach. Słowacja była wówczas protektoratem Niemiec.
17 września bez określonego w prawie międzynarodowym wypowiedzenia wojny zaatakowała Polskę również Armia Czerwona. Atak ten złamał polsko – sowiecki pakt o nieagresji z 1932 r., który miał obowiązywać do 1945 r., Związek Radziecki w nocie przedstawionej w nocy 17 września 1939 – już w chwili rozpoczęcia agresji – ambasadorowi RP w Moskwie, Wacławowi Grzybowskiemu, stwierdził jednostronnie zaprzestanie istnienia państwa polskiego. Ambasador odmówił przyjęcia noty, polscy dyplomaci wyjechali z terytorium Związku Radzieckiego dopiero po interwencji dziekana korpusu dyplomatycznego, ambasadora Rzeszy von Schulenburga. Pierwszy meldunek o agresji sowieckiej dotarł do władz w Warszawie z jednostek polskich w Czortkowie. Armia Czerwona toczyła walki z korpusem Ochrony Pogranicza na całej linii granicznej. Ciężkie walki oddziały Wojska Polskiego i ochotnicy stoczyli w obronie Grodna. Naczelny Wódz Edward Rydz Śmigły wydał dyrektywę: Sowiety wkroczyły. Nakazuję ogólne wycofanie na Rumunię i Węgry najkrótszymi drogami. Z bolszewikami nie walczyć, chyba w razie natarcia z ich strony lub próby rozbrojenia oddziałów. Zadanie Warszawy i miast, które miały się bronić przed Niemcami – bez zmian. Miasta do których podejdą bolszewicy, powinny z nimi pertraktować w sprawie wyjścia garnizonów do Węgier lub Rumunii. Brak publicznego formalnego ogłoszenia przez Prezydenta i rząd RP faktu istnienia stanu wojny między Związkiem Radzieckim a Polską i brak jednoznacznego rozkazu Naczelnego Wodza stawiania oporu najeźdźcy doprowadził do dezorientacji dowódców i żołnierzy (np. podczas obrony Lwowa) a w konsekwencji do wzięcia do niewoli ok. 250 tysięcy żołnierzy i oficerów, w większości nie stawiających oporu. Na wieść o agresji ZSRR, wobec natarcia Armii Czerwonej rząd polski ewakuował się w nocy 17 września na terytorium sojuszniczej Rumunii. Wbrew porozumieniu polsko-rumuńskiemu o swobodnym prawie przejazdu pod naciskiem niemiecko-sowieckim i przy porozumieniu Rumunów z rządem francuskim, rząd polski został bez uprzedzenia internowany. 30 września prezydent Ignacy Mościcki, korzystając z prerogatyw konstytucji o możliwości wyznaczenia następcy w czasie wojny, wydał dekret o przekazaniu władzy Władysławowi Raczkiewiczowi, co zapoczątkowało działalność Rządu RP na uchodźstwie Kampania wrześniowa dobiegła końca, wojska niemieckie i sowieckie zajęły terytorium Polski i zdławiły zorganizowany opór regularnych wojsk polskich na terenie kraju (6 października zakończyła się ostatnia batalia kampanii – Bitwa pod Kockiem. III Rzesza i Związek Radziecki rozpoczęły okupację terytorium Rzeczypospolitej i likwidację polskiej państwowości według traktatu niemiecko – sowieckiego z 28 września1939. Mieszkańcy obu okupowanych części państwa polskiego poddani zostali represjom przez okupantów. Jeszcze we wrześniu 1939 rozpoczęły działalność podporządkowane Rządowi RP na uchodźstwie struktury państwa podziemnego. Ciągłość państwowa Rzeczypospolitej Polskiej na arenie międzynarodowej wbrew deklaracjom agresorów i okupantów została zachowana. W okupowanym kraju odtworzono konspiracyjną administrację i podziemne Wojsko Polskie.
Zbrodnie niemieckie w Polsce (1939–1945) W czasie kampanii wrześniowej w 1939, działania niemieckich sił zbrojnych były niejednokrotnie prowadzone z pogwałceniem prawa międzynarodowego i wojennego, w szczególności konwencji haskich.Według orzeczenia Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze z 1946 zbrodnie niemieckie określone są następująco:
Straty osobowe Polski w czasie II wojny światowej
Straty wśród obywateli II Rzeczypospolitej w latach 1939–1945 dotyczą zabitych w wyniku działań wojennych oraz m.in. wśród osób represjonowanych, więzionych, umieszczonych w obozach koncentracyjnych, wysiedlonych ze swoich miejsc zamieszkania, a także wynikłe ze zmian granic Polski. Polska w czasie II wojny światowej poniosła największe straty biologiczne (na każdy tysiąc mieszkańców straciła 220 osób) i materialne (straty rzeczowe w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosły 626 dolarów; dla porównania – w Jugosławii było to 601 dolarów). W całkowitej liczbie ofiar obywatele polscy wiary żydowskiej stanowili od 2 700 000 do 3 000 000, z czego około 500 000 zginęło w gettach i obozach pracy, 200 000 Żydów polskich zamordowały oddziały Einsatzgruppen. 1 400 000 do 1 800 000 spośród ogólnej liczby pomordowanych Żydów to ofiary niemieckich obozów zagłady. Wojnę przetrwało ok. 500 000, w tym jedynie 100 000 Żydów pod okupacją niemiecką.
Straty Polaków spowodowane przez ZSRR
Od zakończenia II wojny światowej do zniesienia cezury w PRL w 1989 roku obowiązywał w Polsce zakaz pisania o polskich ofiarach, które zginęły w wyniku zbrodni sowieckich. Dotyczy to masowych zbrodni ko9muniustycznych dokonanych na Polakach, polskich służb mundurowych oraz ich rodzinach, a także uczestnikach polskiego ruchu oporu oraz ich rodzinach, ofiar czystek etnicznych motywowanych ideologią komunistyczną – zabijaniem wrogów klasowych, kapitalistów, posiadaczy ziemskich, działaczy narodowych i patriotycznych. W wyniku danych zebranych przez Ośrodek Karta liczbę Polaków zabitych lub zmarłych na skutek represji na Kresach wschodnich ofiar totalitarnego systemu sowieckiego obliczono na 570 tys. osób.
Zaraz pop zajęciu Polski Hitler wydal dekret o wysiedlaniu wszystkich Polaków, i Słowian z terenów Śląska, Pomorza i Wielkopolski oraz w następnej kolejności z terenów Generalnego Gubernatorstwa na Ukrainę, Białoruś i dalej wgłęb ZSRR. Z tych terenów Niemcy wysiedlili 1,7 milion Polaków. Los wypędzonych był różny osadzano ich w niemieckich obozach koncentracyjnych, deportowano na roboty przymusowe kilkadziesiąt tysięcy dzieci odebrano rodzinom polskim i poddano germanizacji, A setki tysięcy wpisano na volkslistę.
Straty materialne Polski w czasie II wojny światowej obejmują straty materialne w dobytku: środkach trwałych, nieruchomościach, gruntach, budynkach, budowlach i lokalach, maszynach i urządzeniach, środkach transportu, inwentarzu żywym, a także w infrastrukturze i wyposażeniu oraz aktywach, depozytach bankowych zapasach towarów, surowcach i zasobach, które zostały poniesione przez Rzeczpospolita Polską i jej obywateli w trakcie trwania II wojny światowej.
Według materiałów przedstawionych na Międzynarodowej Konferencji Reparacyjnej w Paryżu w roku 1946, straty rzeczowe w Polsce wyniosły odpowiednio 16,9 mld dolarów, w Jugosławii – 9,1 mld dolarów. 2/5 dóbr kulturalnych Polski zostało całkowicie zniszczonych. Pod naciskiem mocarstw Polska musiała również odstąpić Związkowi Radzieckiemu 48% swojego terytorium, tracąc na wschodzie około 178 000 km². Większość powstałych strat była skutkiem okupacji niemieckiej, za drugą część strat odpowiedzialne było ZSRR.
Na zdjęciu: Heinz Guderian i Siemion Kriwoszein odbierają radziecko-niemiecką defiladę w Brześciu
L.W.
L.W.