Strona głównaKrólewskie Miasto Darłowo
Królewskie Miasto Darłowo
Na skróty
Darłowo, 5 września 2016 roku
W czwartek 16 września 2016 o godz. 12 w przeddzień 77. Rocznicy napadu Związku Sowieckiego na II Rzeczpospolitą pod Obeliskiem Kombatantów i Sybiraków w Darłowie na skwerze im. Gen. Władysława Sikorskiego odbędzie się uroczystość Dnia Sybiraka. Program uroczystości przewiduje: - wysłuchanie Hymnu Sybiraków, -wystąpienie prezesa koła Związku Sybiraków w Darłowie Janusza Kasperka, - wystąpienie Arkadiusza Klimowicza burmistrza Darłowa, - złożenie wiązanek kwiatów pod Obeliskiem kombatantów i Sybiraków. Światowy Dzień Sybiraka ustanowił Sejm RP przez aklamację. Przypada on w rocznicę napaści sowieckiej Rosji na Polskę, która miała miejsce 17 września 1939 r. Właściwa historia zsyłki Polaków na syberyjską katorgę zaczyna się po rozgromieniu konfederatów barskich w 1768 r. Kolejne fale zesłania ? z powodu uczestnictwa w spiskach, powstaniach, konspiracji, miały miejsce w latach 30. i 40. XIX w.. Najwięcej Polaków trafiło na Syberię w wyniku klęski powstania styczniowego (lata 1863-1867).? W ostatnim dwudziestoleciu XIX wieku „zsyłani” byli głównie uczestnicy ruchów rewolucyjnych. Od początku XX stulecia liczba zesłańców systematycznie rosła. Wśród nich byli ludzie skazani przez sądy oraz wygnani z kraju w drodze decyzji administracyjnej. W 1910 r. na Syberii przybywało ok.50 tys. Polaków. Jeszcze przed napadem Sowietów na Polskę w 1939 r. NKWD przygotowało się do deportacji Polaków. Deportowano głównie osadników wojskowych, w większości byłych uczestników wojny 1920 r., rodziny urzędników państwowych i samorządowych, służbę leśną oraz inteligencję, NKWD będąc właścicielem deportowanych przekazywał ich do pracy, jako niewolników sowieckim instytucjom, pobierając za to dziesięć procent z wypracowanego przez zesłańców zysku. Nie licząc mordowanych jeńców wojennych pierwsza tragiczna wywózka Polaków miała miejsce o świcie 10 lutego 1940 r. Wywieziono wówczas na Sybir i do Kazachstanu 140 tys. Polaków. Później były jeszcze trzy deportacje, w kwietniu i czerwcu 1940 r. oraz w czerwcu 1941. Łącznie do sowieckich przymusowych obozów pracy wywieziono 1,3 miliona Polaków. Po podpisaniu układu Sikorski - Majski w 1941 r. na krótko pojawiła się nadzieja na poprawę warunków zesłańców, ale szybko się skończyła. Amnestia była instrumentem propagandowym wykorzystanym przez walczące o przetrwanie państwo sowieckie. Kiedy tylko pozycja ZSRR się umocniła, rozprawa z Polakami była kwestią czasu. Części zesłańcom pozwolono wrócić do domu nie od razu po zakończeniu wojny, a dopiero w 1946 r. Niektórzy mogli powrócić dopiero w końcu lat 50. XX wieku. O tych sowieckich, bandyckich zwyczajach deportacji niewinnych ludzi musimy pamiętać.
W.L.
