Strona głównaKrólewskie Miasto Darłowo
Królewskie Miasto Darłowo
Na skróty
Darłowo, 21 września 2009 roku
Tegoroczny wrzesień ukazuje jak ważna dla nas - Polaków jest historia i wydarzenia, które miały miejsce wiele lat temu na terenach naszego kraju. Nasza pamięć świadczy o tym, że poświęcenie wcześniejszych pokoleń nie jest bezsensowne, ponieważ dzięki niemu budowana jest świadomość narodowa a także poczucie dumy związane z bycia Polakami. W tym roku wyjątkowo uroczyście obchodziliśmy 70 rocznicę napaści Niemiec hitlerowskich na Polskę. Warto jednak pamiętać, że wrzesień to także jeszcze jedna ważna rocznica, bowiem siedemdziesiąt lat temu wkroczenie Armii Czerwonej na wschodnie tereny Polski przesądziło o jej losach. Co roku - 17 września obchodzimy Dzień Sybiraka związany z wydarzeniami z 1939 roku - agresją ZSRR. W Darłowie obchody tego dnia przeniesiono na piątek 18 września. O godzinie 14 pod Pomnikiem odbyła się uroczystość na cześć wszystkich, którzy przeżyli te okrutne wydarzenia. Wiceprezes Koła Związku Sybiraków w Darłowie - Jerzy Surowiec przybliżył losy żołnierzy i ludności cywilnej podczas walk na terenach wschodnich. Następnie przedstawiciele Rady Miejskiej, żołnierze Straży Granicznej, uczniowie Gimnazjum Miejskiego oraz Zespołu Szkół Morskich oddali hołd składając symboliczne kwiaty. Dzięki uprzejmości Dyrekcji - Małgorzaty Świątkowskiej dalszą część uroczystości zorganizowano w Miejskim Gimnazjum. Uczniowie oraz harcerze tej szkoły przygotowali wzruszający występ dla członków Związku Sybiraków. Występ uświetnił chór szkolny „Cantabile". Nauczycielki, pod których kierownictwem zostali przygotowani uczniowie - pani Krystyna Leśniewska i Ewa Majdańska zostały odznaczone honorowymi odznakami Sybiraka. Obchody tego święta jak i działalność Związku Sybiraków w Darłowie pokazują, że wydarzenia, które są już historią, dzięki pamięci pozostają w naszych sercach i stają się wieczne. (IS)
poniżej treść wystąpienia Jerzego Surowca
Szanowni zebrani !
Tragiczny rozwój kampanii wrześniowej naznaczony został datą symbolem - 17 września 1939 r. Wtedy to rozwiały się polskie marzenia o długotrwałym oporze i przeczekaniu zmasowanego uderzenia wojsk niemieckich. Do dziś mało znane są szerszemu ogółowi problemy związane z owym dniem. Z chwilą wybuchu wojny 1 września, Niemcy związani sojuszem ze Związkiem Radzieckim na mocy układu Ribbentrop - Mołotow z 23 sierpnia 1939 r. ustawicznie żądali od swojego sojusznika wypełnienia podpisanych zobowiązań. W Moskwie przygotowano projekt odezwy usprawiedliwiającej podjęcie kroków wojennych. Decydujące rozstrzygnięcia nastąpiły tuż po północy 17 września 1939 r. Wejście żołnierzy Armii Czerwonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stało się faktem.
Wkraczając na ziemie polskie rozdawali i rozrzucali specjalnie przygotowane ulotki mające usprawiedliwić ich wkroczenie. Treść jej w oryginalnym brzmieniu i pisowni była następująca: (cytuję)
„Żołnierze Armii Polskiej! Pańsko - burżuazyjny Rząd Polski wciągnąwszy was w awanturystyczną wojnę pozornie przewaliło się. Ono okazało się bezsilnym rządzie krajem i zorganizować obronę. Ministrzy i generałowie, chwycili nagrabione im złoto, tchórzliwie uciekali, pozostawiając armię i cały lud Polski na wolę losu...
...Wielka i niezwyciężona Armia Czerwona niesie na swoich sztandarach pracującym, braterstwo i szczęśliwe życie. Rzołnierze Armii polskiej ! Nie proliwacie daremnie krwi za cudze Wam interesy obszarników i kapitalistów...... Rzucajcie broń! Przechodźcie na stronę Armii Czerwonej. Wam zabezpieczona swoboda i szczęśliwe życie" (koniec cytatu)
Jakie nikczemne i oszukańcze były te słowa! W dniach 19 - 22 września Sowieci zajmują Wilno, Nowogródek, Grodno, Brześć, Lwów i Białystok. Podczas dwutygodniowej walki obronnej do niewoli sowieckiej dostaje się 240 tys. żołnierzy polskich. Do obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie trafiło 15 tysięcy osób, głównie oficerów, policjantów ale również profesorów i wykładowców szkół wyższych, lekarzy, nauczycieli, prawników, inżynierów, literatów, dziennikarzy, publicystów. Zdecydowanie większość z nich spoczywa w ziemi lasów katyńskich. W piśmie do Stalina ówczesny szef NKWD Ławrentij Beria tak pisał o Polakach : (cytuję)
„Wszyscy oni są zatwardziałymi, nie rokującymi poprawy wrogami władzy radzieckiej i nawet w obozach próbują kontynuować działalność kontrrewolucyjną. Prowadzą agitację antyradziecką. Każdy z nich oczekuje oswobodzenia, by uzyskać możliwość aktywnego włączenia się w walkę przeciwko władzy radzieckiej" (koniec cytatu).
Na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej zajętych przez Armię Czerwoną po raz pierwszy totalitarny system radziecki objął masowymi represjami obywateli innego państwa. Symbolem szczególnego okrucieństwa stały się cztery masowe deportacje ludności: lutowa, kwietniowa i czerwcowa 1940 oraz czerwcowa z 1941 r. Nie wszyscy wiedzą, że zesłania trwały aż do 1956 roku. Podstawę formalną akcji deportacyjnej stanowił rozkaz NKWD z 11 października 1939 r. wraz z instrukcją stanowiącą załącznik do tego rozkazu o trybie przeprowadzenia deportacji tzw. „antyradzieckiego elementu". Kilka miesięcy później 1.350.000 Polaków trafiło do sowieckich obozów i na dożywotnie zesłanie na Sybir oraz do Kazachstanu. Ta straszliwa przemoc, bandycki napad na nasz kraj, były wyjątkową zbrodnią na naszej Ojczyźnie, a dla wielu set tysięcy Polaków - zesłańców - zadaniem tragicznych ran, których do dzisiaj nie wyleczono. Sybiracy w latach PRL - u nie mogli mówić prawdy historycznej o niewyobrażalnych cierpieniach jakich doznali na zesłaniu. 17 września 1939r. to początek naszych losów syberyjskich, początek Polskiej Golgoty Wschodu, początek Drogi Krzyżowej na której zginęły setki tysięcy ludzi, często najbliższych nam osób, naszych matek, ojców, braci i sióstr. Pamięć o nich społeczeństwo musi zachować na zawsze!
Dziękuje na uwagę.
Leszek Walkiewicz
